
معروف است که اگر برنامه ی یک ساله دارید، گندم بکارید؛ اگر برنامهی ده ساله دارید، درخت بکارید و اگر برنامهی صد ساله دارید، انسان بسازید.
تربیت انسان با موازینی که خالق او می طلبد و هدایت فرموده است، سرمایه گذاری صدساله، بلکه ابدی است. «... وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا ...» (مائده، 32)
تربیت انسان از نگاه قرآن، احیای او و دمیدن جان الهی در کالبد اوست. محیط تحقق این مهم، خانواده است. خانوادهای که زمینه ی پرورش انسان قرآنی در آن فراهم آمده است: «وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لاَ یَخْرُجُ إِلاَّ نَکِدًا» (اعراف، 58)، از سرزمین پاک و طیب، ثمرهای نیک به اذن پروردگار خارج می شود و از زمین آلوده و شوره زار، حاصلی ناقص و بی فایده خارج خواهد شد.
بنابراین خانوادهی آرمانی قرآن، خانوادهای است که آمادهی پذیرش و پرورش انسان است.
مبانی روابط در خانواده آرمانی
همنشینی در خانه، باید نمایی از بهشت برین در آخرت باشد؛ یعنی کانون «لَا یَسْمَعُونَ فِیهَا لَغْوًا وَلَا تَأْثِیمًا، إِلَّا قِیلًا سَلَامًا سَلَامًا.» (واقعه، 26-25)
زندگی خانوادگی، صرفاً با حضور در خانه یا خانه داری یا انجام چند
فعالیت دسته جمعی محقق نمی شود؛ بلکه واقعاً زمانی تحقق می پذیرد که با
مبادله اندیشه ها، احساسات، بحث و گفت و شنود همراه شود. (رک. کازنو،
1373)
با اقرار به زوجیت، طرفین عهده دار تعهداتی حقوقی، اخلاقی،
اقتصادی و فرهنگی نسبت به یکدیگر می شوند. این تعهدات دو سویه است؛ یعنی
هر یک علاوه بر آن که وظایفی را بر عهده می گیرند، حقوقی را از دیگری
مطالبه می کنند.
روابط صحیح و محکم در خانواده تنها حفظ مرزها و حرکت بر روی خطوط تعیین
شده در موضوع تعهدات حقوقی و قانونی نیست؛ آنچه از تعامل حقوقی و اخلاقی
زن و مرد در همه موارد، یک خانوادهی پایدار و پویا می سازد، رعایت توصیه
هایی است که قرآن کریم بر آنها تأکید می فرماید:
1ـ «هُنَّ لِبَاسٌ
لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ» (بقره، 187) زوجین در حکم لباس برای
یکدیگرند. اگر برای تأمین اهداف کلی خانواده تنها همین توصیه مراعات شود،
کافی است که زن و مرد لطیف ترین روابط را با یکدیگر داشته باشند و در
سایهی آن مطلوب ترین فضای زندگی را برای افراد خانواده فراهم کنند: زیرا
ارتباطی که انسان با لباس خود دارد، نزدیک ترین، محرمانه ترین و بی آزار
ترین روابط است.