مبانی قرآنی اقتصاد مقاومتی

اقتصاد مقاومتی اصطلاحی است که رهبر معظم انقلاب در برابر جنگ اقتصادی دشمنان مطرح کرده و خود به بیان بسیاری از مبانی و راهکارهای آن اشاره نموده است. در مطلب حاضر مبانی و اصول و قواعد اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن و به عبارتی نگرش اسلام به چنین اقتصادی تبیین شده است.

نگاه قرآن به اقتصاد
اقتصاد از نظر آموزه‌های قرآنی قوام جامعه است؛ به این معنا که جامعه بشری با اقتصاد، برپا می‌ایستد؛ زیرا آنچه که مردمان را حتی در نهاد کوچکی چون خانواده دور هم‌گرد می‌آورد پاسخگویی به نیازهای آرامشی و آسایشی یعنی روحی و جسمی بشر است؛ چرا که انسان سعادت را در این دو اصل جست‌وجو و معنا می‌کند.
خداوند درباره نقش اقتصاد در جامعه بشری می‌فرماید: و لا توتوا السفهاء اموالکم التی جعل الله لکم قیاما؛ اموال خود را – که خداوند آن را وسیه قوام زندگی شما قرار داده – به سفیهان و بی‌خردان مدهید. (نساء، آیه ۵)
در این آیه خداوند اموال یعنی امر اقتصادی را به عنوان عامل قیام جامعه دانست است. پس نقشی که اقتصاد در جامعه ایفا می‌کند همانند ستون میانی خیمه است که خیمه را بر پا نگه می‌دارد و به آن معنا و مفهوم می‌بخشد؛ اگر اقتصاد جامعه از میان برود یا سست و ضعیف شود به همان میزان جامعه آسیب می‌بیند.
از این آیه و آیات دیگر قرآنی می‌توان اهمیت اقتصاد را در زندگی بشر و نیز برپایی جامعه به دست آورد. البته خداوند در آیاتی چون ۸۵ سوره اعراف و ۸۴ تا ۸۶ سوره هود تامین سعادت واقعی انسان را در سایه یکتاپرستی، سلامت امور اقتصادی و پرهیز از فسادانگیزی دانسته و در آیات ۳ و ۴۱ و ۴۳ و ۸۳ و ۱۷۷ و ۲۷۷ سوره بقره و ۳۹ سوره نساء و ۲ و ۳ سوره انفال و آیات دیگر، امور اقتصادی و معیشتی مردم را دارای جایگاهی مهم در حد مسائل اعتقادی و عبادی قرار داده است.
از نظر قرآن اقتصاد تنها در حوزه امور مادی انسان و جامعه نقش ندارد، بلکه نقشی فراتر از آن می‌توان برای اقتصاد تعریف کرد. از همین رو خداوند بر نقش بهره‌مندی‌های اقتصادی در امور معنوی و معنویت تاکید می‌کند. (توبه، آیه ۷۵؛ صف، آیات ۱۰ تا ۱۲)
ماهیت اقتصاد مقاومتی
اصطلاح اقتصاد مقاومتی در برابر وضعیت جنگی تعریف شده است؛ یعنی زمانی که دشمنان از همه حربه‌ها برای به زانو در آوردن جامعه اسلامی بهره می‌گیرند و با تحریم اقتصادی و مانند آن می‌کوشند تا جامعه را تضعیف کرده و آن را شکست دهند. در حقیقت اقتصاد مقاومتی به اقتصادی گفته می‌شود که برای شرایط سخت جنگی و هجوم دشمنان به جامعه اسلامی سامان می‌یابد؛ اما گر به دقت در مسئله اقتصادی و نقش کلیدی آن در جامعه توجه شود، روشن می‌شود که هر جامعه ای باید شرایط اقتصاد مقاومتی را در برنامه داشته باشد؛ زیرا همان طوری که قوام جامعه به اقتصاد است، اقتصادی نیز می‌تواند پایدار و شکوفا و پویا باشد که از عنصر اقتصاد مقاومتی برخوردار باشد و تحت‌تاثیر شرایط سخت طبیعی و یا غیرطبیعی چون جنگ و تحریم و مانند آنها بتواند هم چنان برقرار باشد و نقش قوام‌بخشی خود را ایفا کند.
به بیانی دیگر، بر اساس آموزه‌های قرآنی، اقتصاد جامعه باید بر عنصر اقتصاد مقاومتی شکل گیرد تا هم از نظر درونی قوام‌بخش باشد و هم از نظر بیرونی بتواند در برابر فشارهای گوناگونی چون خشکسالی، زلزله، جنگ و تحریم مقاومت داشته باشد.
آیات قرآن از انسان‌ها می‌خواهد تا مسئولیت خویش را به عنوان خلیفه الهی در زمین با آبادانی زمین که همان فعالیت‌های اقتصادی است (هود، آیه ۶۱) به درستی انجام دهند؛ زیرا با این روش است که انسان می‌تواند به کمال خویش دست یابد و به عنوان انسان کامل به بهشت برین درآید و همان‌طوری که ایمان به عنوان عمل صالح در آموزه‌های قرآنی عامل ورود به بهشت معرفی شده، اعمال اقتصادی چون انفاق، احسان مالی، اکرام مالی، اطعام، صدقه، قرض‌الحسنه و مانند آنها به عنوان عمل صالح عامل اصلی ورود به بهشت دانسته شده است؛ در حقیقت دو بال پرواز بشر، عمل صالح ایمانی و عمل صالح در قالب عبادی و اقتصادی است که انسان را به سعادت ابدی می‌رساند. (فاطر، آیه ۱۰)
ضرورت اقتصاد مقاومتی
بر اساس آیات قرآنی داشتن اقتصاد مقاومتی همانند اقتصاد قوام‌بخش، ضروری و لازم جامعه اسلامی است. جامعه اسلامی نه تنها باید دارای اقتصادی سالم و شکوفا و قوام‌بخش باشد، بلکه باید دارای اقتصاد مقاومتی باشد که آن را از دشمنان حفظ کرده و اجازه ندهد تا جامعه در برابر دشمنان خوار شود.
قرآن بر ضرورت اقتصاد مقاومتی به اشکال گوناگون تاکید کرده است. از جمله مهم‌ترین آیاتی که می‌تواند این وجوب و ضرورت را بیان کند، آیه ۲۸ سوره توبه است. خداوند در این آیه نه تنها نیازمندی اقتصادی جامعه اسلامی را عامل وابستگی جامعه و ذلت و خواری آن می‌داند بلکه قطع وابستگی اقتصادی به بیگانگان را مورد تشویق قرار داده و نسبت به کسانی که نگران اختلال نظام اقتصادی خود پس از قطع رابطه با مشرکان و دشمنان هستند، یادآور می‌شود که چنین امری نه‌تنها اختلالی بوجود نمی‌آورد بلکه باعث رونق اقتصادی و شکوفایی آن شده و رشد و پیشرفت اقتصاد ملی را سبب خواهد شد. خداوند می‌فرماید: یا ایها الذین آمنوا انما المشرکون نجس فلا یقربوا المسجد الحرام بعد عامهم هذا و ان خفتم عیله فسوف یغنیکم الله من فضله ان‌شاء ان‌الله علیم حکیم؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، حقیقت این است که مشرکان ناپاکند، پس نباید از سال آینده به مسجد‌الحرام نزدیک شوند، و اگر در این قطع رابطه از فقر بیمناکید، به زودی خدا – اگر بخواهد- شما را با فضل خویش بی‌نیاز می‌گرداند، که خدا، دانای حکیم است.
وقتی به این آیه نگاه می شود نگرانی برخی از دولتمردان امروز معنای جالبی می یابد. در حقیقت برخی از دولتمردان امروز نگران آن هستند که عدم آمد و شد غربی‌ها که دشمنان قسم‌خورده کشور هستند، می‌تواند موجب فقر اقتصادی جامعه اسلامی شده و مردم از نظر اقتصادی با مشکل مواجه شوند. در حالی که آیه می‌فرماید پیش از آنکه دشمنان شما تهدید به تحریم کنند یا شما را تحریم نمایند شما پیشگام شوید و آنان را تحریم کنید تا با خوداتکایی و توکل به خداوند از فضل الهی بهره‌مند شوید. بی‌گمان خداوند به همه ریز و درشت زندگی شما عالم است و حکیمانه و خردمندانه حکم می‌کند و به شما دستور می‌دهد و این‌گونه، هدف‌های متعالی شما که همان غنای اقتصادی و استقلال است فراهم می‌آید.

برداشت‌های قرآنی حضرت امام خمینی (قدس سره)

در بیان آیة الله العظمی سبحانی

- امام، تجسم اعمال را در درس اخلاق و مباحث علمی، علاوه بر جنبه برهانی، بیشتر از قرآن استفاده می‌کرد. حاصل این بحث این است که اعمال ما در خارج، در نفس ما تأثیر می‌گذارد. طاعات ما ملکه‌ای را در ما ایجاد می‌کند و این ملکات، در قالب صور مثالی، در برزخ و در عالم آخرت قرین انسان است. این صور، گاهی بهیّه بوده و لذت بخش است، و گاهی نیز زجرآور بوده و موجب رنج عاصیان و گنه کاران می شود.  آیات را تلاوت می‌کرد:‏ «‏یَوُمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَراً‏»‏ (سوره آل عمران / 30) «‏یَوْمَ یُحْمی‌عَلَیْها فِی نارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوی بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ‏‎ ‎‏ما کَنَزْتُمْ لأنْفُسِکُمْ‏» (سوره توبه / 35).

بخش قرآن تبیان

به گزارش تبیان، روزنامه افق حوزه در یادداشتی نوشت:قال الله الحکیم فی محکم کتابه الکریم: «أعوذ بالله من الشیطان الرجیم: ثم أورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا فمنهم ظالم لنفسه و منهم مقتصد و منهم سابق بالخیرات بإذن الله ذلک هو الفضل الکبیر.» (فاطر/32)

برای حقیر، کمال افتخار است که در این همایش که به‌عنوان تبیین اندیشه‌های قرآنی حضرت امام؛ منعقد شده است و من هم یکی از خوشه‌چینان خرمن علم آن حضرت بودم، دیدگاه‌های قرآنی ایشان را به‌صورت موجز مطرح کنم. ابتدا باید این مسئله را مطرح کرد که آیا قرآن نیاز به تفسیر دارد یا خیر؟ گروهی معتقدند: قرآن نیاز به تفسیر و تبیین ندارد و بر آیاتی تکیه می‌کنند که قرآن را به لسان عربی مبین توصیف می‌کند. در آیات مختلف، قرآن، چنین توصیف شده است: «نزل به الروح الأمین ٭ علی قلبک لتکون من المنذرین ٭ بلسان عربی مبین» (شعراء/193 195) حالا که عربی مبین است دیگر چه نیازی به تفسیر دارد؟

گروه دیگر معتقدند: قرآن بی‌نیاز از تفسیر نیست؛ زیرا قرآن، خود پیامبر گرامی را به‌عنوان مبین معرفی می‌کند؛ یعنی علاوه بر این‌که پیغمبر باید قرآن را بخواند، باید مبین هم باشد: «و أنزلنا إلیک الذکر لتبین للناس ما نزل إلیهم و لعلهم یتفکرون.» (نحل/44) «لتقرأ علیهم» نفرمود، بلکه «لتبین» فرمود.

و آیه «بلسان عربی مبین» در مقابل سخنان کَهَنه است. سخنان کاهنان در کتاب‌های سیره آمده است که عبارت بود از الفاظ نامفهوم، مسجع؛ سجع‌های پیش پا افتاده و گیج‌کننده. در حالی‌که قرآن می‌گوید، با این‌که آیات الهی در عداد سخنان کاهنان نیست، ولی در عین حال به تبیین و تفسیر نیاز دارد؛ مثلاً: الآن، برای دانشگاه یا حوزه، کتاب‌های علمی به زبان فارسی مبین می‌نویسند، اما آیا می‌شود از یک کتاب فیزیک، بدون استاد بهره گرفت؟ «بلسان عربی مبین»؛ یعنی سخن کهنه نیست و دارای بیانی آشکار، فصیح و بلیغ است. در عین حالی که حقایقی را می‌رساند، ولی باید آن‌ها را تشریح کرد.

پس از این مقدمه کوتاه که خود در خور تفسیر و تفصیل است، به اندیشه‌های قرآنی حضرت امام می‌رسیم. برداشت‌های قرآنی ایشان را در 12 محور یادآور می‌شوم که برخی از این‌ها را شخصاً در مجالس خصوصی شنیده‌ام و قسمتی را نیز، در درس مطرح نموده‌اند.

محور اول: ایشان نزول قرآن را، واقع قرآن را، الفاظ موزون آن نمی‌دانستند؛ بلکه بر این مسئله تأکید داشتند که نزول قرآن و حقیقت آن، تنزل وجود است. قرآن، وجود عقلانی بسیطی دارد که در سیر نزولی خود، به وجود برزخی تنزل می‌یابد و در مرحله سوم هنگامی که به وسیله جبرئیل تنزل می‌کند، این حقایق، در صورت الفاظ فصیح و بلیغ، بر قلب پیغمبر اکرم‌ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم وارد می‌شود. این، حقیقت وحی است. اما پس از نزول، وجود برزخی پیدا می‌کند و در مرحله نازل‌تر، وجود حسی می‌یابد. البته این یک نظریه‌ای است که قبل از ایشان هم در اسفار آمده است.

محور دوم: ایشان نظریه معتزله درباره متکلم بودن خدا را که یکی از صفات خدا است، رد می‌کرد. معتزله معتقدند: متکلم بودن خدا به این است که این اصوات و الفاظ قرآنی را در حجری یا شجری، نسبت به تورات بر قلب پیامبر اکرم‌ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نازل می‌کند. اما امام می‌فرماید: این مسئله تدرج که در قرآن نازل است، نمی‌تواند محور متکلم بودن خدا باشد؛ چون متکلم بودن، صفت ذات است (ر.ک: مصباح‌الهدایه/73) و تدرج، در عالم حس است و شیء متدرج نمی‌تواند، مباشرتاً، فعل الهی باشد. خدا از حرکت و تدرج و مسایل مشابه، منزه است. این طبعاً به‌وسیله جنود الهی که همان جبرئیل امین است، بر قلب مبارک پیامبر اکرم‌ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نازل می‌شود و این ملاک تکلم نیست. ملاک تکلم چیز دیگری است. (ر.ک: همان/78)

محور سوم: ایشان معتقد بودند: قرآن، بطونی دارد. هر کسی لایه‌ای را درک کرده و پرده‌ای را عقب زده است. اما این‌که فردی بتواند همه لایه‌ها و پرده‌ها را کنار بزند، محیط بر واقع قرآن بشود، تاکنون نیامده است و شاید هم امکان‌پذیر نباشد؛ چون این فعل خداست و فعل خدا، دریایی ناپیدا کرانه است. احاطه بر این دریا، کار یک فرد غیر معصوم نیست، حتماً معصوم لازم دارد که همه پرده‌ها و بطن‌ها را درک کند. ایشان، آن روایاتی را که راجع به بطن قرآن است و این‌ها را تصحیح می‌کرد، واقع‌نما می‌دانست.

محور چهارم: در حالی که مکتب ایشان، جزمی بود و مسایل اصولی را به صورت جزمی مطرح می‌کرد، حتی در معارف برهانی نیز، جازم بود ولی در تفسیر هیچ‌گاه از مکتب جزم، پیروی نمی‌کرد. عباراتی چون «احتمال است» «شاید این باشد»، فراوان بر زبان امام جاری بود. در این‌جا مسئله شک و تردید نیست. درکش را قبول داشت اما در نهایت، نسبت به مراد واقعی آیات، تردید داشت و لذا کلمه «شاید» و «لعل» را به کار می‌برد. در تفسیر سوره حمد نیز این مسئله را مؤکداً بیان می‌نمود.

قران درکلام بزرگان

رمضان بهار قرآن؛

اگر برای انسان، روشن و واضح شد که قرآن، هم کلام الهی و هم تکلم خداوند با بشر است، چرا به استقبال آن نمی‌شتابد! اگر کسی مزاج روحی خود را با گناه مسموم کند از شهد و شیرینی قرآن لذّت نمی‌برد. انسان معتادی که مزاجش را مسموم کرده است، نمی‌تواند از عسل لذّت ببرد...

ندای اصفهان- حجت الاسلام عبدالغفار امیدوار/ ماه مبارک رمضان بهار قرآن است و بنا بر روایات ثواب قرائت یک آیه از آن معادل ثواب ختم قرآن است. ماه مبارک رمضان قبل از آنکه ماه روزه باشد ماه قرآن است؛ چه اینکه مهم ترین شب های این ماهِ رحمت، لیالی قدر است و لیله القدر شب نزول قرآن است (انا انزلناه فی لیله القدر)؛ شبی که از هزار ماه بالاتر است (لیله القدر خیر من الف شهر) محورش قرآن است.

در قسمت قبل (اینجا) از ۵۷ تابلو ناب قرآنی (برگرفته از آیات و روایات) پرده برداری کردیم. اکنون قرآن را در سیره و کلام بزرگان دین بررسی می کنیم.

سیره بزرگان و علماء در قرائت قرآن:

– امام خمینی (رحمه الله) علی رغم مشغله های حکومتی، هر روز سه جزء قرآن مطالعه می کردند.

– خواجه نصیرالدین طوسی (رحمه الله) که در تشیع ایرانیان نقش مهمی داشته است علی رغم سمت سنگین وزارت حکومت مغول و مشغله های فراوان علمی؛ طبیعی و دینی و دسیسه های فراوانی که علیه او بود بیش از چهل سال هر روز ۱۵ جزء قرآن مطالعه می نمود.

آیت الله دکتر احمد عابدی در مورد خواجه نصیر می گوید: خواجه نصیر برای ما الگو است. او نخست وزیر مغول بود؛ رصدخانه مراغه را هم داشت. نجوم و ریاضیاتش که بی‌نظیر است، حتی الآن.

آمریکایی‌ها وقتی به کره ماه رفتند، اولین بار اسم یک قله را خواجه نصیر گذاشتند؛ گفتند اگر خواجه نصیر نبود، کسی کره ماه نمی‌توانست برود. خواجه نصیر فقهش این‌قدر بود که وقتی صاحب شرایع فتوایی داد، با یک جلسه بحث، فتوای صاحب شرایع را عوض کرد. با این‌که صاحب شرایع جزء افقه فقهاست. قطب شیرازی می‌گوید من پزشکم و خانوادتاً پزشک هستیم، ولی مشکلات پزشکی را از خواجه نصیر می‌پرسم. این شخصیت، با این جامعیت علمی، هر شبانه روز ۱۵ جزء قرآن می‌خواند؛ یعنی هر دو روز یک ختم قرآن. این خواجه نصیر که این همه عظمت دارد، این‌طور با قرآن مأنوس بوده است.

–  از دیگر بزرگان مرحوم میرداماد (رحمه الله) است که به نقل از آیت الله دکتر احمد عابدی، آیت الله وحید خراسانی(حفظه الله) در مورد ایشان فرموده است: اگر عقل او را بین همه مردم تهران تقسیم می کردند همه فیلسوف می شدند. وی استاد ملاصدرا است و بیش از چهل سال با وضوی نماز عشا نماز صبح را می خوانده و هر شب ۱۸ جزء قرآن می خوانده است.

– سید عبدالاعلی سبزواری (۱۲۸۹-۱۳۷۲) صاحب تفسیر مواهب الرحمن از علمای صاحب کرامتی است که امام (ره) برخی از بیماری های خود را با میل نمودن سُور(باقی مانده غذا) او درمان نموده است. وی علی رغم اینکه هر روز سه درس خارج تدریس می کرده و ۱۰۰ جلد کتاب نوشته است و هیچ روزی نماز جعفر طیّارش ترک نمی شده و حتی در صورت لزوم قضای آن را نیز بجا می آورده در عین حال در طول عمر شریفشان ۲۸۵۰ ختم قرآن داشته اند.

– علامه ذوالفنون حسن حسن زاده آملی(حفظه الله) در کتاب ۱۰۰۱ کلمه نام ۴۰ نفر از علما را می آورد که از مقطعی از زندگیشان حوزه مطالعاتی آنان منحصر در قرآن مجید می شود از جمله؛ ابن سینا، فخر  رازی، نورالله شوشتری، میرحامد حسین هندی و علامه شهید مطهری و …

– محافظین امام (ره) روزانه ده نوبت جلسه قرائت قرآن داشته اند.

– شهید صدوقی(رحمه الله): ارتباط عمیق و نزدیکی با قرآن داشتند و به شاگردان خود توصیه می کردند کوچک ترین فرصتی که به دست می‌آورید قرآن تلاوت ‌کنید.

قرآن از نگاه علمای دین:

– مرحوم آیت الله بهجت (ره): “شرط انس با قرآن، محبت به قرآن است”؛ چون قرآن کتاب مهربانی و رحمت است و مدخلش حرف از رحمت است. واقعا اگر ده ها حدیث و آیه نتواند در ما نسبت به قرائت کلام خدا اعتقاد و محبت ایجاد کند پس چه چیزی می تواند ما را به حرکت درآورد.

– مرحوم آیت الله بهجت (ره): اگر به دنبال امام زمان (عج) هستید سراغ حضرت را در قرآن بگیرید (در قرائت، تدبر و عمل به قرآن) چون پیامبر(صل الله علیه و آله) فرموده است : انّی تارکٌ فیکُمُ الثّقلَیْنِ کتابَ اللهِ و عترتی اهلَ بیتی؛ فإِنَّهُما لَنْ یَفْتَرِقاحَتّی‌ یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوضَ

– مرحوم آیت الله بهجت (ره): اگر شما قرآن را ندیده بودید و به شما می گفتند کتابی وجود دارد منتسب به خداوند عالم که علم اولین و آخرین در آن است، شفای قلوب است، دوای دردهاست، بهار دلهاست، بیش از دو هزار قصص از انبیاء در آن است، بیش از هزار آیه در مورد خصوصیات جهان بعد در آن وارد شده است، هرگز کهنگی در آن راه نمی یابد، مایز حق از باطل و ملاک سعادت و شقاوت است، کتاب هدایت و نور، کتاب برهان و ریسمان آویخته بین آسمان و زمین است، پاک کننده زنگار دلهاست، قرائت هر آیه آن ده درجه بالا می برد و کفاره ده گناه است، زنده کننده دلها و … است، آیا حاضر نبودید که دار و ندارتان را بدهید تا این کتاب را بدست آورید؟ اکنون این کتاب به راحتی در اختیار شماست. (منبع: آیت الله دکتر احمد عابدی)

– آیت الله جوادی آملی (حفظه الله): قرآن، حبل الهی است که انس با آن و تدبّر در آن و ایمان و عمل به آن، انسان را بالا می برد و به مقام صالحین ملحق می سازد تا مستقیماً تحت ولایت الله قرار گیرد.

– امام خمینی (ره): قرآن، کتاب انسان سازی است. (قرآن باب معرفت الله/ص۱۵)

– مقام معظم رهبری (مدظلّه العالی): این رسالت ماست که حجاب های افکنده بر چهره قرآن را کنار بزنیم و آن را از انزوا و غربت خارج سازیم. (قرآن در بیان/ص۷۸)

– علامه ذوالفنون حسن حسن زاده آملی(حفظه الله): مدخل قرآن باب رحمت و بسم الله الرحمن الرحیم است.

– امام خمینی (ره) : اگر قرآن نبود باب معرفت الله الی الابد بسته بود. (قرآن در بیان/ص ۷۳)

– آیت الله سید جمال الدین اسد آبادی(رحمه الله) : دستور مقدسی که به نشانه ی حقانیت دین اسلام تا روز قیامت و ضامن سعادت بشری است قرآن است؛ همان قرآن مقدسی که در پرتو شعاع نورانی اش، دنیای دیروز و امروز را با آن انحطاط، به این درجه از تمدن رسانید.(روزنامه جمهوری اسلامی- ۱۸/۱۲/۱۳۷۳)

– آیت‌الله‌ جوادی آملی(حفظه الله): اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن براى ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما ‏است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمى‌شویم بین خود و قرآن ‏فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت پنجاه آیه در شبانه‌روز، محروم نمى‌گردیم.

– آیت الله بهجت (ره): خدا می داند حفظ قرآن، چه قدر در استفاده از این معدن و منبع رحمت الهی، مدخلیت دارد … ما آن گونه که باید و شاید از قرآن، استفاده نمی کنیم.

– آیت الله مکارم شیرازی(حفظه الله): نسل جوان هر گاه رابطه بیشتری با این کتاب بزرگ آسمانی پیدا کند، در برابر هر گونه انحراف و خطا بیمه خواهد شد.

– آیت الله فاضل لنکرانی(رحمه الله): ارتباط عمیق و کامل با قرآن تمام مشکلات دنیوی انسان ها به ویژه جوانان را حل خواهد کرد. آشنایی کامل با مفاهیم قرآن مراتب علمی بالایی لازم دارد که باید از کتاب های غنی و معتبر اسلامی برای شروع این کار استفاده کرد.

– آیت الله نوری همدانی(حفظه الله): قرآن سرچشمه همه کمالات و سبب تعالی و ترقی افراد در جامعه است و از برکت قرآن کریم است که انسان ها مدارج روحانی را طی می کند.

– آیت الله حاج میرزا جواد ملکی(رحمه الله): آن که در قرآن به تدبر بنگرد، ناگزیر به اندازه تدبر و تامل خویش ‍ شکوه و عظمت قرآن و آورنده قرآن و معانی و مفاهیم آن را در خواهد یافت، و همین درک و دریافت سبب خواهد شد تا به هنگام قرائت، ذهن و ضمیر خویش را از پراکندگی دور دارد و بر تامل و تدبر خویش در فهم معانی و مقاصد قرآن بیفزاید، و از آنچه را فهم آن ها را می بندد، بپرهیزد و هر امر و نهی و حکم و دستور و پند و موعظه ای می بیند، همه را ویژه خود بپندارد، اینجاست که قرائت و تدبّر در قرآن بر او اثر می گذارد، و روح و جان او را بر می انگیزد و از این پس است که به دنیاهایی نیکو و نورانی راه می یابد، و به مقام هایی بس والا و بالا فرا می رسد.

– آیت‌الله صافی گلپایگانی(رحمه الله): ما همیشه به قرآن نیاز داریم و باید قرآن و عترت را همیشه با هم دانست؛ زیرا قرآن بدون عترت معنایی ندارد و بدون مراجعه به اهل بیت علیهم السلام که مفسران راستین قرآن هستند، نمی‌توان قرآن را فهمید.

– علامه طباطبایی (رحمه الله): کسانی که در قلوب‌شان مرضی وجود نداشه باشد، با شنیدن یک آیه از قرآن به خداوند ایمان می‌آورند.

– آیت الله قاضی (رحمه الله) : من هر چه دارم از قرآن و سید الشهداء (علیه‌السلام) دارم.

– علامه مجلسی(رحمه الله): قرآن در قیامت به صورت مثالی ظاهر می شود؛ و آن صورت، مثالِ حقیقتِ قرآن است و آن صورت مثالی با انسان تکلم می کند؛ پس سخنگو و متکلم، صورت مثالی مجسم شدۀ قرآن در آن عالَم است. همچنان که اگر انسان بخواهد در دنیا از قرآن استفاده کند و آن حقائق و معانی را در خود بگیرد، خداوند می تواند افرادی از روحانیون و فرشتگان را که دارای قرآن هستند به گمارد تا قرآن را به انسان تعلیم دهند.

– شیخ جعفر کاشف الغطاء(رحمه الله): شکی نیست که قرآن، در پرتو حفظ و صیانت الهی، از هر کمبودی (و دگرگونی) محفوظ مانده است، چنانکه صریح قرآن و اتفاق نظر دانشمندان در همه عصرها بر ان گواهی می‌دهد. و مخالفت گروه اندکی، قابل اعتنا نمی‌باشد

– علامه طبرسی(رحمه الله): قرآن کریم، علاوه بر این که سندی زنده بر حقانیت رسالت پیامبر اعظم(صل الله علیه و آله) می باشد، جنبه هدایتگری و تربیتی آن نیز دارای اهمیت و قابل توجه است، این کتاب آسمانی، با روح و روان انسان ها سر و کار دارد، افکار انسان ها را با بهترین و عالی ترین اندیشه های الهی تغذیه می نماید و به حق می توان قرآن کریم را کتاب هدایتگر و فرهنگ آفرین به حساب آورد.

– شیخ حسنعلی اصفهانی(نخودکی): برخی از من دعای توفیق سحری و گشایش امور می خواهند، دستور می دهم که قرآن تلاوت کنند.

– علامه شهیر محمد تقی جعفری(رحمه الله): قرآن کتاب هدایت انسان است. کتابی است که به بیان خود قرآن، هرگونه خشک و تری را می توان در آن یافت.

– استاد شهید علامه مرتضی مطهری(رحمه الله): قرآن را با تامّل و تدبیر بخوانید. آنجا که به شگفتی های قرآن می رسید، توقف کنید، زود رد نشوید. اگر به نکته ای برخورد کردید همان جا بایست و روی آن تامل کنید. دلها را به وسیله قرآن به حرکت درآورید.

– شیخ مفید(رحمه الله): قرآن تمامش کلام خداوند است که نازل نموده است و کلام بشر در آن نیست.

– آیت الله طالقانی(رحمه الله): خود را شاگرد قرآن و علم قرآن می‌خواند. قرآن در تمام شؤون زندگی و کار می‌دانست. تفسیر قرآن داشتند و همه را معمولا دعوت به تفکر قرآنی می‌کردند.و می فرمودند: قرآن راهنمای عمل در تمام شئون زندگی می باشد .. نه اینکه فقط در مسائل خاص مذهبی قرآن را در زندگی خود حاکم بدانیم.

– امام خمینی(رحمه الله): ما مفتخریم و ملت عزیز سر تا پا متعهد به اسلام و قرآن، مفتخر است که پیرو مذهبی است، که می خواهد حقایق قرآنی، که سراسر آن از وحدت بین مسلمین بلکه بشریت دم می زند، (را) از مقبره ها و گورستان ها نجات داده، و به عنوان بزرگترین نسخه نجات دهنده بشر از جمیع قیودی که بر پای و دست و قلب و عقل او پیچیده است و او را به سوی فنا و نیستی و بردگی و بندگی طاغوتیان می کشاند، نجات دهد. ما مفتخریم که پیرو مذهبی هستیم که رسول خدا مؤسس آن به امر خداوند تعالی بود، و امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب این بنده رها شده از تمام قیود، مأمور رها کردن بشر از تمام اغلال و بردگی هاست.